در این روزها امکان ندارد که سری به تیتر اخبار فناوری بزنید و عبارت «هوش مصنوعی» را نبینید. اضطراب و ترس افکار عمومی از خطرات هوش مصنوعی زمانی اوج گرفت که شرکت OpenAi نسخه جدید هوش مصنوعی باز خود را با عنوان chat gpt 5 منتشر کرد، چرا که قدرت و عظمت هوش مصنوعی تا پیش از این، تنها برای افراد متخصص و افرادی که اهل فناوری هستند قابل مشاهده بود، اما این نرم افزار باعث شد که عموم مردم از قدرت هوش مصنوعی شگفت زده شوند. چت جی پی تی باعث شد که افراد عادی بتوانند از هوش مصنوعی در زندگی روزمره خود استفاده کنند و کاربرد آن را مشاهده نمایند.
خطرات هوش مصنوعی برای آینده بشر
درحال حاضر، عمده نگرانی افکار عمومی درباره هوش مصنوعی، چندین بعد دارد. از بعد اقتصادی، هوش مصنوعی قادر است که نیاز شرکتها به نیروی انسانی را تاحد بسیار بالایی کاهش دهد، و کارهای موردنظر را خودکار سازی کند که باعث افت نرخ اشتغال جهانی خواهد شد. از بعد سیاسی، در صورت وارد شدن کاربردهای هوش مصنوعی به تصلیحات ارتش کشورها، میتواند قدرت نابودسازی بشر را دریافت کند، چرا که درحال حاضر هوش مصنوعی باهوش تر از انسان میتواند عمل کند! از بعد اجتماعی همچنین هوش مصنوعی به دولتها قدرت نظارت جمعی قدرتمند را میدهد؛ البته این مورد امنیت کشورها را تامین میکند، اما برای کشورهایی که دارای حاکمیت ضدبشری و دیکتاتوری هستند، میتواند یک صلاح در برابر مردم باشد. برای اطلاعات بیشتر در این زمینه، به شما پیشنهاد میکنم که حتما سریال فرد مظنون The person of interest ساخته جاناتان نولان را تماشا کنید.
ایجاد شغلهای جدید
در جواب سیاستمداران و اقتصاددانانی که معتقد هستند هوش مصنوعی باعث نابودسازی مشاغل بسیاری در دنیا میشود، صحبت برخی از متخصصان هوش مصنوعی قابل تامل است! در طول زندگی بشر در این کره خاکی، شغلهای بسیاری از دیرباز وجود داشته که به تدریج به دلیل روی کار آمدن فناوری و روشهای بهتر، سریعتر و آسانتر از رده خارج شدهاند. درواقع این خود بشر بوده است که برای آسان کردن زندگی خود، اقدام به اختراعات جدید کرده است؛ پس نمیتوان گفت که ما نباید پیشرفت کنیم تا شغلها نابود نشوند. اگر شغلی آنقدر ساده و پیش پا افتاده است که هوش مصنوعی قادر به انجام خودکار آن است، ادامه دادن سرمایه گذاری بر روی آن عاقلانه نیست؛ مانند این است که به جای فندک از سنگ برای درست کردن آتش استفاده کنیم! هوش مصنوعی درکنار خودکارسازی هزاران شغل، هزاران شغل جدید که تنها بشر قادر به انجام آن است بوجود میآورد که میتواند جایگزینی برای هرکسی باشد که بخاطر هوش مصنوعی شغل خود را از دست میدهد. مطمئنا روند این اتفاق یعنی انقلاب صنعتی چهارم که در آن اکثر شغلها با استفاده از هوش مصنوعی انجام میشوند، به اندازه کافی آهسته خواهد بود که افراد اقدام به یادگیری نوع پیشرفتهتری از شغل خود کنند.
رشد دانش و مهارت مردم در فناوری
مزیت دیگری که هوش مصنوعی در کنار تمامی مضراتش برای مردم جهان خواهد داشت، این است که مردم را ترغیب به یادگیری مهارتهای تخصصی فناوری مانند کدنویسی و... میکند و مردم را از زندگی سنتی دور میسازد. طبق گفته افراد معروف و بزرگ، روزی خواهد رسید که دانش کدنویسی و برنامه نویسی اهمیتی مانند سواد پیدا میکند، تا جایی فردی که کدنویسی بلد نباشد، بی سواد تلقی میشود! هنوز هم افرادی هستند که از حضور فناوری در زندگی شان متنفر هستند و قدرت زندگی کردن با فناوری را ندارند و از آن عاجز هستند.
هوش مصنوعی فراتر از انسان؟
همانطور که قبلا گفتیم، بسیاری بیم دارند که هوش مصنوعی دست به تکبر و نابودسازی انسان بزند و این موضوع موضوع قابل تاملی میباشد. نه تنها کاربران عادی، بلکه افراد بزرگ و سرشناس در حوزه هوش مصنوعی مانند ایلان ماسک معتقدند که همین حالا هوش مصنوعی به خودآگاهی رسیده و باهوش تر از انسان کنونی است. در این بخش از این مقاله، قصد داریم بررسی کنیم که چقدر هوش مصنوعی میتواند مستقل از انسان دوام بیاورد؟
همانطور که بازهم گفته شد، هوش مصنوعی باهوش تر از انسان خواهد بود و در تصمیمات خود، از منطق محض استفاده خواهد نمود و تصمیم گیری او عاری از هرگونه خطای شناختی و یا انحراف به دلیل احساسات خواهد بود که البته خود همین نداشتن احساسات نقصی در جهت استقلالش خواهد بود. چنین سیستم باهوشی، مطمئنا قادر به تصور و فکر کردن به آیندهای بدون قدرت و توانایی منحصر به فرد انسان برای هوش مصنوعی خواهد بود. حال سوال اینجاست که آیا واقعا هوش مصنوعی قادر به زیستن بدون کمک و اختیار انسانها خواهد بود یا خیر؟ و به هر جواب واقعی و منظقی برسیم، هوش مصنوعی هم خواهد رسید.
احتمال این وجود دارد که هیچ وقت هوش مصنوعی به تکامل واقعی و تکاملی که انسان دارای آن است نرسد و تشخیص این موضوع برای انواع هوش مصنوعی بسیار آسان است. حتی افراد بسیاری مانند ایلان ماسک معتقد هستند که دستگاهها، رباتها و هوش مصنوعی هیچ وقت قادر به تجربه احساسات انسانی نخواهند بود، زیرا احساسات انسانی و سیستم اخلاقی ما انسانها، بعدی غیرمادی و فراتر از دستیابی هرچیزی میباشد. از این رو هوش مصنوعی همیشه چیزی را نسبت به انسان کم خواهد داشت و بدون انسان نمیتواند نسبت به تکامل خود مطمئن باشد.
کافی است که به روند فعلی تکامل هوش مصنوعی نگاهی ساده بیندازیم. هوش مصنوعی پیش از اینکه شروع به کار کردن کند، باید تمامی موارد لازم را یاد بگیرد و این یادگیری که ماشین لرنینگ نام دارد، همگی براساس دادههای جمع آوری شده انسانی صورت میگیرد. هوش مصنوعی برای تکامل و پیشرفت خود در یادگیری و ضبط دادههای کاربردی، همیشه به مغز و سیستم انسان نیاز خواهد داشت.
بسیاری از انسانها معتقدند که احساسات انسانی بیهوده نیستند و نقش مهمی در تصمیم گیریهای ما دارند و به اندازه قدرت منطق و استدلال، دارای تاثیر در تصمیم گیری هستند. احساسات ما قادر به تشخیص مواردی هستند که فراتر از منطق، استدلال و قوه عقلانی انسان هستند و از همین رو هوش مصنوعی از این قدرت خارق العاده مبرا است.
نتیجه گیری
تمام سعی و تلاشم در این مقاله رسیدن به یک دیدگاه و نظر کامل نسبت به آینده هوش مصنوعی و میزان تهدید آن برای بقای انسان بود. با اینکه هوش مصنوعی بدون انسان قادر به ادامه بقای خود نخواهد بود، اما همیشه سیستمهایی وجود خواهند داشت که کامل و بی عیب نخواهند بود و قادر به تشخیص برتری تکامل انسان نخواهند بود؛ از همین رو تصمیم به نابودی انسان و یا به سلطه درآوردن آن بگیرند؛ مانند زمانی که جهل و نادانی انسان باعث پدید آمدن فاجعه توسط وی میشود. اما در هر حال، همیشه دانش و علم برتر پیروز خواهد شد. امیدوارم که از این دیدگاه و تحلیل نهایت استفاده را برده باشید.
